Đình Đức Hậu

Đình Đức Hậu có nguồn gốc khởi dựng từ đầu thế kỷ XX, ban đầu chỉ là một ngôi miếu thờ thổ thần. Sau 2 năm lập làng, dân làng đã khởi công xây dựng được phần móng đình và đền năm 1916 thì hoàn thành. Đình xưa hướng nam, bố cục kiểu chữ đỉnh truyền thống gồm ba gian tiền tế và một gian hậu cung. Toàn bộ móng và tường bao che được xây dựng bằng vật liệu đá xanh. Kết cấu kiến trúc bộ khung chịu lực hoàn toàn bằng gỗ lim.

Đình làng Đức Hậu thờ vị thành hoàng là nhà nho Nguyễn Quang Khuê, ông sinh năm 1858, quê làng Tiêu Bảng, tổng Đại Lộc, phủ Kiến Thụy, tỉnh Kiến An (nay là phường Bảng La, quận Đồ Sơn). Năm 1900 ông đã đỗ tú tài Hán học khoa 11 thi Canh tý đời Thành Thái. Năm 1907, ông đứng làm chủ khẩn cùng với ông Hoàng Đình Hinh làm tuỳ khẩn và các vị tiên công: Nghiêm Danh Chuông, Nguyễn Quang Ngôi, Bùi Đức (Khán Tóm), Nguyễn Phú Vây, Nguyễn Hữu Lý, Nguyễn Phú Tình, Vũ Văn Tiếp, Trần Văn Khẩn đưa dân từ các làng Hoè Thị, Đông Xá, Lê Xá, Tiểu Bảng, Đoàn Xá ... đến khai hoang vùng rừng ngập mặn từ ven đường 14 (đường 353) kéo dài đến làng Kính Trực với diện tích khoảng 600 ha. Công cuộc khai khẩn đã thành công sau nhiều gian nan vất vả. Ông Nguyễn Quang Khuê mất năm 1929, với truyền thống tốt đẹp và đạo lý "uống nước nhớ nguồn" của dân tộc ta, tưởng nhớ công ơn người có công khai khẩn vùng đất làng Đức Hậu, phường Hợp Đức ngày nay, nhân dân trong làng đã suy tôn ông là thành hoàng làng và được thờ tại đình Đức Hậu.

Đình Đức Hậu là một công trình kiến trúc văn hóa tâm linh, tín ngưỡng cổ truyền của nhân dân phường Đức Hậu. Tuy hiện nay ngôi đình mới được phục dựng lại, song điều đó thể hiện sự quan tâm của chính quyền và nhân dân địa phương, thể hiện đạo lý "Uống nước nhớ nguồn, ăn quả nhớ người trồng cây”, nhằm tri ân công đức của vị thành hoảng, đó là truyền thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc ta.

Bên cạnh đó, đình còn là nơi ghi dấu những sự kiện lịch sử kháng chiến quan trọng của nhân dân địa phương trong suốt những năm kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược.

Ngày nay, đình làng Đức Hậu đang được nhân dân tiếp tục tu tạo và duy trì, khôi phục dần những lễ hội truyền thống, nhằm gìn giữ những thuần phong mỹ tục của quê hương.